R‑290, R‑32 en andere koelmiddelen: hoe milieuvriendelijk is jouw airco of warmtepomp écht?

Een koelmiddel is de werkzame stof die in een airco of warmtepomp zorgt voor warmteoverdracht: het neemt warmte op uit de binnenlucht en geeft die af aan de buitenlucht (of omgekeerd bij verwarmen). Hoewel dit proces onzichtbaar is voor de gebruiker, bepaalt het koelmiddel in grote mate hoe efficiënt, veilig én milieuvriendelijk het toestel is. Er zijn daarbij vier belangrijke factoren om rekening mee te houden:

1. Energie-efficiëntie

Sommige koelmiddelen zijn thermodynamisch efficiënter dan andere. Hoe beter de warmtewisseling verloopt, hoe lager het energieverbruik van het toestel en dus ook de energiekost en ecologische voetafdruk.

2. GWP (Global Warming Potential)

Bij een lek ontsnapt het koelmiddel in de atmosfeer. De GWP-waarde geeft aan hoeveel keer krachtiger het koelmiddel is dan CO₂ op vlak van klimaatopwarming. Hoe lager de GWP, hoe kleiner de klimaatimpact bij een eventueel lek.

3. Veiligheid

Koelmiddelen verschillen in ontvlambaarheid (van niet tot sterk brandbaar) en toxiciteit. Daarom is de keuze van koelmiddel altijd verbonden aan strikte installatienormen en ventilatie-eisen en zeker bij natuurlijke alternatieven zoals propaan (R-290).

4. Regelgeving en onderhoud

De Europese F-gassenverordening legt strengere beperkingen op aan koelmiddelen met een hoge GWP. Dit betekent dat sommige oudere koelmiddelen binnenkort niet meer toegelaten zijn voor nieuwe installaties. Ook onderhoud en lekdetectie zijn wettelijk gereguleerd, met verplichte certificatie voor installateurs.

Er bestaan verschillende soorten koelmiddelen, elk met hun eigen kenmerken op het vlak van klimaatimpact, veiligheid en toepasbaarheid. In onderstaande tabel geven we een overzicht van de meest gebruikte koelmiddelen, hun GWP-waarde en hoe ze zich verhouden tot de toekomstige regelgeving en duurzaamheidseisen.

Sinds 11 maart 2024 is de nieuwe F-gasverordening (EU 2024/573) van kracht. Deze regelgeving wil het gebruik van HFK’s (fluorkoolwaterstoffen) sterk beperken, vanwege hun hoge klimaatimpact. Het einddoel? Een volledige uitfasering van HFK-gassen tegen 2050 in de hele Europese Unie.

Om dat te bereiken, voert de EU een geleidelijke verstrenging van de normen in. Hieronder vind je de belangrijkste mijlpalen:

• Vanaf 1 januari 2025 ➤ Verbod op split-airco’s met minder dan 3 kg koelmiddel als die een GWP ≥ 750 hebben (dit geldt voor veel systemen met R‑410A)
• Vanaf 2027 ➤ Verbod op split air-to-water warmtepompen ≤ 12 kW met een GWP ≥ 150
• Vanaf 2029 ➤ Zelfde verbod, maar dan voor split air-to-air systemen ≤ 12 kW
• Tussen 2032 en 2035 ➤ Volledige uitfasering van toestellen met lage vermogens én een te hoge GWP ➤ Uitzonderingen alleen mogelijk omwille van veiligheidsrisico’s bij bepaalde koelmiddelen

Deze maatregelen stimuleren het gebruik van natuurlijke koelmiddelen met een zeer lage GWP, zoals R‑290 (propaan) en CO₂ (R‑744). Bij AeroConsult volgen we deze evoluties op de voet en helpen we je bij het kiezen van een systeem dat klaar is voor de toekomst.

AeroConsult kiest bewust voor de toekomst: wij installeren uitsluitend systemen die werken met R‑32 of R‑290 (propaan), twee koelmiddelen met een lage klimaatimpact en een hoog rendement. Afhankelijk van jouw woning, comfortwensen en veiligheidsvereisten adviseren we het meest geschikte systeem. Met AeroConsult kies je niet alleen voor comfort, maar ook voor een duurzame én wettelijk conforme oplossing.

Voor een duurzame toekomst kies je dus best een toestel met een laag GWP, bij voorkeur met het natuurlijke koelmiddel R‑290. Combineer dat met een systeem van hoge energie-efficiëntie voor maximaal rendement. En laat je installatie uitvoeren door een gecertificeerde professional die zowel veiligheid als klimaatimpact serieus neemt.

Wil jij graag een airco laten installeren, maar twijfel je over welk koelmiddel? Neem gerust contact with us - we will be happy to help you.